PANDANGAN TOKOH DAN PAKAR DALAM BIDANG AWAL KANAK-KANAK : LEV SEMENOVICH VYGOTSKY

Beliau merupakan ahli psikologi Russia. Beliau dilahirkan pada tahun 1896 dan menghembuskan nafas terakhir pada usia 38 tahun iaitu pada tahun 1934. Beliau adalah seorang ahli psikologi Russia yang mengamalkan fahaman Marxist. Vygotsky pernah berkhidmat sebagai guru Psikologi di kampung halamannya. Penyelidikan unggul beliau bertajuk “The Psychology of Art”. Berdasarkan penyelidikan ini, beliau telah memperolehi Ph. D. di dalam bidang Psikologi di Institut Psikologi Moskow. Tetapi di sepanjang hayatnya, belaiau menghadapi kesukaran untuk menyerapkan teori-teori dalam idea-idea politik Russia (Ramlah Jantan & Mahani Razali, 2004).

Mengikut Vygotsky, perkembangan kognitif individu berlaku dalam persekitaran sosiobudaya yang mempengaruhi pemikirannya. Kebanyakan daripda kemahiran kognitif kanak-kanak terhasil daripada interaksi sosial kanak-kanak dengan ibu bapa, guru, orang dewasa lain dan rakan sebayanya. Menurut belau juga, bayi lahir dengan beberapa fungsi asas mental (elementary mental functions) iaitu perhatian, sensasi, persepsi, dan memori yang kemudiannya berubah menerusi kontek dengan budaya kepada proses mental yang lebih rumit dikenali fungsi mental peringkat tinggi (higher mental functions) (Ramlah Jantan & Mahani Razali, 2004).

Pada peringkat awal, kebolehan kanak-kanak membentuk memori terhad oleh kekangan biologi. Namun begitu, melalui budaya kanak-kanak dibekalkan dengan alat untuk membuat adaptasi dalam fungsi asas mental.

Contoh :

            Dalam masyarakat barat untuk mengigati sesuatu kanak-kanak dilatih untuk mencatat nota, sementara masyarakat Orang Asli (Senoi), untuk ingat semula jalan menghala kesesuatu tempat, kanak-kanak digalakkan untuk mencantas dahan-dahan pokok atau ikat tali pada pokok sebagai penanda laluan.

Tema yang digunakan oleh teori Vygotsky ialah perkembangan kognitif individu berlaku dalam konteks sosial. Maka perkembangan kognitif termasuklah penguasaan tugas perkembangan yang telah ditetapkan oleh budaya atau masyarakat di mana mereka tinggal.

Menurut Vygotsky, zon perkembangan proximal (ZOPD) ialah jarak di antara tahap perkembangan sebenar yang ditentukan oleh penyelesaian masalah secara bersendiriana atau tahap perkembangan potensi yang dicapai melalui pengusaan ilmu di bawah bimbingan orang dewasa atau rakan sebaya yang lebih berkemahiran. Oleh itu, dengan menilai tahap kebolehan pelajar menguasai kemahiran secara bersendirian dan juga tahap kebolehan pelajar menguasai kemahiran dengan bantuan orang dewasa atau rakan sebaya yang lebih mahir, kita dapat memahami idea zon perkembangan proximal yang diutarakan oleh Vygotsky (Ramlah Jantan & Mahani Razali, 2004).

ZON PERKEMBANGAN PROXIMAL

Zon ini juga dikenali sebagai ‘zon peluang gerak balas maksimum’ (zone of maximum response opportunity) oleh Borich (1996). Contohnya di kalangan kanak-kanak yang baru mula membaca, andaikanlah kanak-kanak tersebut boleh membaca perkataan yang terdiri daripada dua suku kata yang digabungkan (kv-kv) seperti perkataan ‘baba’, ‘susu’, ‘tata’, dan ‘kuku’. Dia belum boleh membaca perkataan yang menagndungi konsonan-vokal-konsonan-vokal-konsonan (kvkvk) seperti ‘bakul’, ‘sukar’, ‘takar’, ‘pasar’ dan lain-lain. Kemahiran pada peringkat ini hanya boleh dicapainya melalui bantuan orang dewasa atau rakan sebaya yang lebih mahir. Seterusnya dia boleh maju dan boleh pula membaca perkataan yang mengandungi konsonan-vokal-konsonan-vokal-konsonan-vokal-konsonan (kvkvkvk) seperti perkataan ‘belajar’, ‘melakar’ atau ‘selamat’. Jadi zon perkembangan proximal kanak-kanak tersebut berada di antara membaca perkataan mengandungi kvkv dengan perkataan mengandungi kvkvk.

‘Scaffolding’ makna asanya ialah kerangka besi dan kayu yang menyokong bangunan. Scaffolding adalah bantuan/bimbingan, petunjuk, tatacara oleh orang dewasa atau rakan yang lebih berpengetahuan dalam menguasai sesuatu kemahiran/ilmu. Bantuan diberi lebih sesar di awal pembelajaran dan semakin berkurangan dan akhirnya tiada langsung sebab kanak-kanak telah boleh buat sendiri (Ramlah Jantan & Mahani Razali, 2004).

Teori Piaget telah dipersetjui oleh Vygotsky tentang pemikiran kanak-kanak pralinguistik diperlihatkan melalui tindakan dan perlakuan, tetapi tidak bersetuju dengan pernyataan Piaget tentang pemikiran dan bahasa bercantum dan kebanyakan non social. Ini disifatkan oleh piaget sebagai egosentrik. Tetapi menurut Vygotsky pula, ianya menggambarkan perubahan pralinguistik kepada lisan. Menurut beliau lagi, kanak-kanak bercakap sendiri zaman prasekolah berlaku lebih kerap dalam menyelesaikan masalah mahu pun mendapatkan sesuatu matlamat yang difikirkan penting. Sekiranya kanak-kanak tersebut berhadapan dengan masalah yang berat maka scenario bercakap sendiri akan berlaku secara dramatik.